DynaGrow: het digitale belichtingshulpje

DynaGrow houdt tegelijkertijd rekening met een DLI-streefwaarde die je zelf op geeft, het weer op dat moment en de dagen nadien, alsook de verwachte elektriciteitsprijzen zoals de Spot Belpex. DLI of de Dagelijkse Licht Integraal is de dagelijkse hoeveelheid PAR-licht die het gewas ontvangt per vierkante meter. De DLI-streefwaarde komt overeen met een optimale groeicurve en opbrengst van het gewas.

Op 10 november 2019 startte de proef met de DynaGrow-tool in de belichte hydroteelt van kropsla met de rassen Presteria (Rijk Zwaan) en Fairly (Enza). De belichtingsproeven liepen ten einde op 5 april 2020. In één serrehelft gebeurde de aansturing van de belichting (PAR-lichtintensiteit = 78 µmol/m²/s) automatisch door middel van de DynaGrow-tool. In de andere serrehelft hanteerden we een klassieke belichtingsstrategie met een stralingsgrens van 150 W/m² waarbij de lampen aan- of uitschakelen. In de DynaGrow-serrehelft werkten we op basis van een dynamische streef-DLI, die veranderde in functie van de weersvoorspellingen voor de komende dagen. De Presteria-plantingen gaven echter nooit representatieve teeltresultaten en worden hier dus buiten beschouwing gelaten. De geïnstalleerde belichtingscapaciteit ligt voor dit ras duidelijk te hoog.

DynaGrow toont een goede nauwkeurigheid en weet goedkoper te belichten

Het succesvol sturen op DLI door DynaGrow is in eerste instantie afhankelijk van de betrouwbaarheid van de weersvoorspellingen. In de proef gebruikten we de Meteovision-module van Priva. Om de nauwkeurigheid van de weersvoorspelling te kunnen inschatten, hebben we telkens de verhouding bepaald tussen het effectief ontvangen zonlicht in de serre en de hoeveelheid die voorspeld werd. De gemiddelde nauwkeurigheid van de weersvoorspellingsmodule over de hele proefperiode bedroeg zo een vrij goede 77 % (zie Figuur 1) . De nauwkeurigheid van DynaGrow werd berekend door telkens de verhouding te bepalen tussen de behaalde DLI en de ingestelde streef-DLI en bedroeg gemiddeld 89 %.

Figuur 1. Overzicht van de ontvangen hoeveelheden licht bij de DynaGrow-strategie en de klassieke strategie, en de nauwkeurigheid van zowel de weersvoorspellingen van Meteovision als de DLI-nastreving door DynaGrow.

Tijdens de proefperiode beoordeelden we dertien plantingen kropsla waarbij we voor elke planting het aantal branduren bepaalden en de daarmee gepaard gaande (theoretische) kost op basis van de Spot Belpex-prijs. De kostprijs uitdrukken in EUR/m² geeft een beeld van het economische voordeel en kwam voor de volledige proefperiode van november tot april overeen met een kostenbesparing van 0,47 EUR/m² in het voordeel van DynaGrow ten opzichte van een klassieke belichtingsstrategie. Maar deze manier van rekenen geeft niet volledig weer of er ook effectief aan goedkopere tarieven werd belicht door DynaGrow aangezien er iets minder belicht werd met DynaGrow (in totaal 1812 uren ten op zichte van 1975 uren bij de klassieke sturing). Daarom werd ook de kostprijs per branduur berekend voor de hele proefperiode. Hieruit bleek dat de tool autonoom op goedkopere momenten belicht want de kostprijs per branduur bij het klassieke object bedroeg gemiddeld 0,253 EUR/uur en bij DynaGrow gemiddeld 0,24 EUR/uur. Deze cijfers zijn uiteraard afhankelijk van het stroomverbruik van de belichting, hetgeen in de proefserre 50 W/m² in beide serrehelften bedroeg.

Minstens even goed teeltresultaat dankzij DynaGrow

Bij de meeste plantingen lag het aantal branduren bij de DynaGrow-strategie lager waardoor we ook een effect kunnen verwachten op de teelt. De resultaten voor kropsluiting, -vulling en -vorm verbeterden voor elke planting bij die lichtstrategie waar het meeste werd bijbelicht, hetgeen logisch is.

Daarnaast, wanneer we over de hele proefperiode heen kijken, zagen we bij de eerste plantingen relatief subtiele verschillen in het voordeel van DynaGrow. Er werd in dit object rustiger belicht dan bij de klassieke strategie waardoor de rand- en bijgevolg smetaantasting duidelijker lager lag. Maar ook het kropgewicht zakte weg. Nochtans konden we in deze eerste plantingen geen significant verschil vaststellen op vlak van fotosynthese-efficiëntie. Kroppen onder beide belichtingsstrategieën groeiden dus praktisch even efficiënt met het licht dat ze kregen.

Door de hogere randaantasting in de serrehelft met de klassieke strategie nam de druk van Botrytis duidelijk toe. Ondanks het toepassen van de beschikbare gewasbeschermingsmiddelen kwam dit vanaf planting 7 nog sterker naar voren waardoor het verschil in uniformiteit, veldvulling, rand, smet en gewicht ook groter werd. Naar het einde van de proef toe, stabiliseerde de situatie zich terug, maar DynaGrow kon over de hele proefperiode bekeken de beste teeltresultaten neerzetten.

Uit deze proeven kunnen we besluiten dat het mogelijk is om met DynaGrow slimmer en goedkoper te belichten, ook in het geval dat er evenveel of zelfs iets meer belicht wordt. In perfecte teeltomstandigheden zal een lagere hoeveelheid licht hoogstwaarschijnlijk resulteren in een lagere opbrengst, maar de plant gaat nog even efficiënt om met het beschikbare licht. Bijkomend zien we een duidelijke kwalitatieve verbetering door een lagere randgevoeligheid en dus lagere vatbaarheid voor Botrytis.

Wil je meer info over deze proef of heb je andere vragen over belichting? Neem dan gerust contact op met Robin Van Havermaet (robin@pcgroenteteelt.be)

Deze proef kadert binnen het project ‘SMARTGREEN’ dat wordt uitgevoerd binnen het Interreg-programma North-Sea Region, met als hoofdfinancier het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling.