Een pocketvergister op een melkveebedrijf kan een slimme investering zijn, mits aan enkele randvoorwaarden wordt voldaan. 
Het is dus belangrijk om alles goed te overwegen vóór u de stap zet. Wij zetten alvast een aantal tips en aandachtspunten op een rijtje.

TIP 1: Energierijke mest

Alles begint bij het beschikken over kwalitatieve mest. Als er te weinig energie uit de mest komt, dan heeft het niet veel zin te investeren in een pocketvergister. Een aantal constructeurs laten de mest daarom vooraf analyseren op het biogaspotentieel. Er zijn een aantal maatregelen die de kwaliteit van de mest kunnen bevorderen:

• Een gescheiden opvang van spoelwater uit de melkinstallatie (alsook antibioticamelk) is daar één van. Hoe verser de mest bovendien is, hoe beter.
• Alle types vloeren kunnen gecombineerd worden met een pocketvergister. Een volle vloer zorgt voor de hoogste biogasproductie. Het kiezen voor een bepaald vloertype heeft echter ook een belangrijke impact op de bedrijfsvoering, daarom kunnen er verschillende redenen zijn om ook voor een ander type vloer te kiezen.

TIP 2: Voldoende energievraag 

Een pocketvergister van 10 kW produceert netto ca. 60 000 kWh per jaar. Het is belangrijk dat uw elektriciteitsvraag minstens in de buurt van deze hoeveelheid ligt of hoger is.

Terugdraaiend succes

Eén van de factoren die het succes van kleinschalige vergisting mee bepaalt, is de terugdraaiende teller. Doordat uw elektriciteitsteller kan terugdraaien, maakt het niet uit wanneer u precies de zelfgeproduceerde elektriciteit verbruikt. Het elektriciteitsnet fungeert als het ware als een soort van tijdelijke batterij. Zo wordt u voor uw elektriciteitsproductie dan ook vergoed aan de prijs die u zelf zou betalen voor uw verbruik.

Bij vermogens groter dan 10 kW kan niet met een terugdraaiende teller gewerkt worden. Dan worden er tellers geplaatst die meten hoeveel u precies injecteert op en afneemt van het net. In zo’n geval is het belangrijk uw energieverbruiksprofiel zoveel mogelijk af te stemmen op uw productieprofiel. Voor de elektriciteit die u niet onmiddellijk zelf verbruikt en injecteert is de vergoeding veel lager (€ 0,03-0,05/kWh) dan wat u zelf betaalt (€ 0,16-0,20/kWh). Robotmelkers zijn in dat opzicht in het voordeel t.o.v. het twee-beurten-systeem, omdat hun elektriciteitsverbruik een gelijkmatig profiel vertoont dat parallel is aan dat van de pocketvergister. Voor melkveebedrijven waarvan het verbruik bv. nipt rond de netto elektriciteitsproductie van de pocketvergister schommelt (ca. 60 000 kWh) en waarbij het verbruiksprofiel onregelmatig is (bv. ruim 50% wordt geïnjecteerd), is een investering dan ook niet interessant indien niet met terugdraaiende teller kan worden gewerkt.

Verbrand u niet met zonnepanelen!

Indien u reeds zonnepanelen heeft liggen, dan is het niet mogelijk om bij het plaatsen van een pocketvergister te blijven werken met dezelfde terugdraaiende teller. Hetzelfde geldt ook indien u geen zonnepanelen hebt liggen, maar bij een hoger energieverbruik bv. nadenkt over een 20 kW-installatie (2 x 10 kW). Indien uw elektriciteitsverbruik doorheen de dag zo goed als continu de productie evenaart, dan vormt dit geen probleem. Voor bedrijven met een totaal energieverbruik dat nipt rond de totale productie schommelt én een ongelijkmatig verbruiksprofiel is er slechts één rendabele mogelijkheid: namelijk het plaatsen van een tweede terugdraaiende teller door aanvraag van een tweede huisnummer (gemeente) & EAN-nummer (distributienetbeheerder). Dit is echter niet overal even eenvoudig te verkrijgen. Bovendien moet er bij opsplitsing op gelet worden dat het totaalverbruik van de gebouwen die elektriciteit verbruiken van de WKK van de pocketvergister voldoende hoog is ingedeeld (ca. 60.000 kWh per 10 kW-installatie) zodat de door de pocketvergister geproduceerde energie ten volle wordt benut.

Eerst besparing dan productie

De terugverdientijd voor een gunstige case (voldoet aan de randvoorwaarden) met een pocketvergister schommelt tussen de 6 à 7 jaar.

De goedkoopste en milieuvriendelijkste energie is en blijft echter de energie die u niet verbruikt. Alvorens over te gaan tot de aankoop van een pocketvergister kan het dan ook interessant zijn om eveneens na te gaan of u energiebesparende maatregelen kan doorvoeren. Heel wat maatregelen hebben immers een lage terugverdientijd (bv. voorkoeler: ca. 2 jaar, warmterecuperatie: ca. 5 jaar, …). Het loont dan ook de moeite om alvorens in een pocketvergister te investeren ook even af te wegen of er geen andere technologieën meer aangewezen zijn of met een pocketvergister kunnen gecombineerd worden.

TIP 3: Warmtevalorisatie

Pocketvergisting gebeurt op vandaag hoofdzakelijk gecombineerd met een warmtekrachtkoppeling (WKK). D.w.z. dat er zowel elektriciteit als warmte geproduceerd wordt. Belangrijk is dan ook dat de investeerder zich inspant om de warmte te gaan valoriseren. Om warmtekrachtcertificaten te kunnen ontvangen, moet u immers ook een verklaring op erewoord ondertekenen dat u nuttig gebruik zal maken van de geproduceerde warmte. In de praktijk zijn er zo voorbeelden van landbouwers die de geproduceerde warmte valoriseren voor het opwarmen van het spoelwater voor de melkinstallatie, het drogen van gras, …

Hou er rekening mee dat ook de reactor warmte nodig heeft om op temperatuur te blijven, in de zomer zal er dus meer warmte ter beschikking zijn dan in de winter.

TIP 4: Investeringen randinfrastructuur

Omdat het digestaat na afvoer uit de vergister nog nagist, is het niet aan te raden de dieren hieraan bloot te stellen door het digestaat terug onderin de stal te brengen. Een externe opslag is aangewezen. Indien u deze opslag (deels) mee afschrijft met de pocketvergister en niet met bv. een nieuwe melkveestal, dan kan de aankoop van deze externe opslag een belangrijke impact hebben op de terugverdientijd van de vergistingsinstallatie. Opnieuw een aspect waar u best rekening mee houdt. Bemerk dat een externe opslag wél in aanmerking komt voor VLIF-steun bij randinfrastructuur voor pocketvergisting.

TIP 5: Levend systeem

De wetgeving en subsidies zijn regelmatig onderworpen aan veranderingen, het is dan ook belangrijk u voldoende te informeren over de specifieke gevolgen voor uw bedrijf wanneer u een pocketvergister wenst te plaatsen. Een voorbeeld: bemerk dat er een afzonderlijke winstberekening is voor de verkoop van groenestroom- & warmtekrachtcertificaten op bedrijven met een forfaitaire regeling. Afhankelijk van de omvang van dat bedrag, bent u mogelijks verplicht een btw-boekhouding bij te houden.

Dat pocketvergisting (letterlijk en figuurlijk) nog steeds een hot item blijft, bleek tijdens de studiedagen op 18 & 19 juni. De provincie Oost-Vlaanderen, Hooibeekhoeve, Biogas-E, DLV, SBB en Inagro deelden hun tips & tricks met een 80-tal geïnteresseerden. Heeft u deze studiedag gemist en toch interesse in wat werd verteld? Wij delen graag onze presentaties via volgende link.

Vragen of benieuwd of een investering interessant kan zijn voor uw bedrijf? 

Contacteer ons, wij rekenen het graag samen met u na. 

U beschikt zelf reeds over een pocketvergister? Wij zijn zeker ook benieuwd naar uw ervaringen!

Inagro vzw 
E: anke.dedobbelaere@inagro.be 
T: 051 27 33 81